Antoni Szczerba
FERSKI Antoni, pseudonim Antoni Szczerba (9 maja 1898 Warszawa – 6 września 1969 Warszawa),
aktor, dyrektor teatru.
Był synem Maksymiliana i Marianny Ferskich; mężem najpierw aktorki Idy Michorowskiej (zob. tom 2; ślub około 1915), potem Stefanii z domu Bury. W sezonie 1919/20 występował w Teatrze Powszechnym w Warszawie, od czerwca 1920 z zespołem Józefa Winiaszkiewicza w Teatrze Miejskim w Sosnowcu, a od października tego roku do końca kwietnia 1921 w subsydiowanym przez Ministerstwo Spraw Wojskowych Teatrze Żołnierza Polskiego pod kierownictwem Eugeniusza Świerczewskiego w Słonimiu i innych miastach Grodzieńszczyzny. Od maja do lipca 1921 grał w Teatrze Letnim pod dyrekcją Józewa Grodnickiego w Kaliszu. W 1927 został dyrektorem zespołu subwencjonowanego przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, który dla uczczenia powrotu prochów Juliusza Słowackiego do kraju, objeżdżał prowincję z przedstawieniem Księdza Marka. W 1922 przyjął pseudonim Szczerba.
Był autorem dramatu Bohaterowie Śląska, granego w 1920 przez Teatr Żołnierski 4 Armii w Teatrze Popularnym w Łodzi, a także współautorem (z Cz. Lechem) adaptacji scenicznej powieści Na zachodzie bez zmian, wystawionej 28 marca 1931 pod tytułem Na froncie bez zmian w Teatrze Miejskim w Lublinie (w „Głosie Lubelskim” chwalono Ferskiego za rolę Sierżanta Hasenfussa). Również w teatrze lubelskim reżyserował własną adaptację W pustyni i w puszczy (premiera 9 kwietnia 1932), a w reżyserii Michorowskiej wystawiono 16 kwietnia 1932 jego adaptację Idioty pod tytułem Książę (Sen wujaszka). W tymże roku Teatr Nowy w Poznaniu wystawił jego reportaż Szukam prawdy. W lecie Objazdowy Teatr Szkolny pod kierownictwem Michorowskiej dawał też przedstawienia W pustyni i w puszczy (lub: Przygody dwojga małych dzieci w Afryce) oraz Na froncie bez zmian, m.in. w Kaliszu i Płocku (1932), Warszawie, Bydgoszczy i Gdańsku (1933). Teksty jego adaptacji scenicznych były bardzo ostro krytykowane, mimo to przedstawienia miały spore powodzenie. W 1936–37 Ferski był współwłaścicielem i scenarzystą wytwórni filmowej „Femika-Film”, dla której w 1937 opracował scenariusz do Ordynata Michorowskiego (z Edwardem Puchalskim; zagrał Hrabiego Wojciecha Michorowskiego) oraz do Trójki hultajskiej (z Janem Fethke; rola Wyciora).
Bibliografia
Bibliografia dramatu; Hist. filmu t. 2; Kaszyński: Teatralia; Kruk: T. w Lublinie 1918–39 (tu rec. z „Głosu Lubelskiego”); Piekarski: Pol. t. żołnierskie; Żywot: Dwadzieścia sezonów; Kur. Warsz. 1921 nr 24; Pam. Teatr. 1980 z. 1 s. 115; Akt zgonu nr IV/1386/1969, Arch. USC Warszawa.
Ikonografia
Fot. – NAC.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.